ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای کاشت محصول مرکبات بر اساس تحلیل عناصر اقلیمی (مطالعه موردی: استان مازندران)

به منظور برنامه ریزی در جهت بهره برداری بهینه از اراضی کشاورزی و استفاده مناسب تر از استعدادهای آن، ارزیابی کیفی اراضی کشاورزی امری ضروری به نظر می رسد. این تحقیق به منظور مطالعه و شناخت قابلیت های طبیعی استان مازندران برای کاشت مرکبات به عمل آمد و برای انجام آن از سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) استفاده شد. داده های مورد مطالعه در این تحقیق: بارندگی سالانه و ماهانه، دمای سالانه، دمای طول دوره رشد، تبخیر، رطوبت نسبی، متوسط حداقل دما، سرعت باد، ارتفاع، شیب، جهت، خاک و کاربری اراضی. هر سری از داده ها به صورت نقشه و داده های آمار هواشناسی بعد از بررسی و رفع نواقص به محیط gis انتقال، و به صورت نقشه رقومی در مقیاس 250000/1 ذخیره شدند. با بهره گیری از نیاز رویشی محصول مرکبات، لایه اطلاعاتی تولید و هر سری از داده ها ارزش گذاری و طبقه بندی شدند. ابتدا با روش همپوشانی در محیط gis داده های عناصر و عوامل اقلیمی با هم ترکیب شدند و سپس با روش های ارزیابی چند معیاره( رتبه بندی، درجه بندی، سلسله مراتبی تحلیلی) تحلیل گردیدند. به منظور بررسی نقش تاثیر گذاری هر یک از عناصر و عوامل اقلیمی در ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای کاشت مرکبات، ابتدا داده های عناصر اقلیمی با هم تلفیق سپس داده های مربوط به عوامل اقلیمی نیز با هم تلفیق شده و در آخر نقشه نهایی ارزیابی کیفی تناسب اراضی که قابلیت کاشت مرکبات را دارند شناسایی گردید. نتایج نهایی نشان دهنده ی آن است که: عناصر و عوامل اقلیمی به صورت توام در فرایند کیفی تناسب اراضی برای کاشت مرکبات نقش موثری ایفا می کنند، سهم هر کدام ازعوامل و عناصر اقلیمی در روند کاشت مرکبات یکسان نمی باشد، از طریق انطباق لایه های موثر در فرایند کاشت مرکبات در محیط gis، امکان شناسایی مناطق مساعد برای کاشت این محصول وجود دارد.